parafia
Historia parafii
Pierwszy klasztor franciszkanów w Legnicy został zbudowany w latach 1255-60. Za jego fundatora uchodzi książę Bolesław Rogatka. Początkowo klasztor ten należał do prowincji czesko-polskiej, a od roku 1284, wraz z innymi domami kustodii wrocławskiej i złotoryjskiej, znalazł się w prowincji saksońskiej.
W roku 1295 istniała przy klasztorze szkoła franciszkańska.
Jak wiele najstarszych franciszkańskich kościołów, tak i legnicki stał się miejscem wiecznego spoczynku piastowskich książąt legnicko-brzeskich. Reformacja najprawdopodobniej wywarła duży wpływ na życie zakonne w Legnicy, gdyż właśnie wtedy wielu zakonników się zsekularyzowało.
W roku 1698 cesarz Leopold przekazał klasztor jezuitom, zobowiązując ich jednocześnie do troszczenia się o grobowce wygasłego już 1675 r. rodu Piastów legnicko-brzeskich. Dzięki temu mamy do dziś zachowane prezbiterium dawnego kościoła franciszkańskiego, które jest mauzoleum Piastów.
W związku z budową przez Towarzystwo Jezusowe nowego kościoła. stara część kościoła oprócz prezbiterium, uległa rozbiórce. Nowy kościół w stylu barokowym został wybudowany w roku 1720 i istnieje do dzisiaj. W roku 1744 w kościele zawaliło się sklepienie, na odbudowę którego jezuici nie mieli już środków.
Po kasacie Towarzystwa Jezusowego król Fryderyk Wilhelm III ustanowił przy tym kościele katolicką parafię. Parafia własnymi środkami pokryła drewnianym sklepieniem nawę główną kościoła.
W latach 1945-47 parafią administrował ks. Tadeusz Łączyński, który przez pewien czas był jedynym polskim kapłanem w tym mieście.
W roku 1947 klasztor, kościół i parafię legnicką przejęli franciszkanie z Prowincji Św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię. Klasztor jest wzniesiony na planie litery L. Projektowane skrzydło północne nie zostało zrealizowane. Architekt nieznany. Elewacja skrzydła południowego w typie barokowej architektury pałacowej.
Wejście do budynku Od strony ulicy akcentowane ozdobnym portalem. Na balustradzie balkonu posągi Św. Ignacego i Św. Franciszka Ksawerego. Tympanon ze złoconym napisem łacińskim „Bogu chwała i rodzinie Sprintzensteinów”. Wysokiej wartości artystycznej okucia drzwi, kraty świetlika i okien przyziemia. Wewnątrz budynku rozległe korytarze i reprezentacyjna klatka schodowa. Płaszczyzny ścian pokryte płaskorzeźbami przedstawiającymi kazanie św. Franciszka Ksawerego i jego śmierć, ucieczkę św. Rodziny do Egiptu, rzeź niewiniątek w Betlejem, chrzest Jezusa w Jordanie i ścięcie św. Jana Chrzciciela. W niszach korytarzy umieszczone są figury świętych. Na pierwszym piętrze kaplica klasztorna. Część korytarza pierwszego piętra oddziela żelazna krata z wizerunkiem Najświętszej Maryi Panny — mistrzowskie dzieło rzemiosła artystycznego. Budynek jest wysokiej klasy zabytkiem architektury barokowej. Po roku 1953, klasztor legnicki przez kilka lat był dornem nowicjackim, a od roku 1957 siedzibą Niższego Seminarium Duchownego.
8 marca 1966 w wyniku pożaru klasztor został zniszczony, a częściowo uszkodzony. W kościele spalił się hełm jednej wieży oraz roztopiły się dzwony. W latach następnych szkody te zostały naprawione. Najszybciej odnowiono część pomieszczeń seminaryjnych, dbając o to, by seminarium nie przerwało swoich zajęć i pracy. Na przełomie lat 70. i 80. odbudowano wieżę kościelną z hełmem i zakupiono nowe dzwony. Pod koniec lat 70. Odmalowano wnętrze kościoła, a w latach 80. dokonano naprawy dachu.
W końcu lat 80. przebudowano strychy klasztoru i adaptowano je na pomieszczenia seminaryjne oraz na mieszkania dla alumnów Niższego Seminarium Franciszkanów.
Decyzją Nadzwyczajnej kapituły prowincjalnej z października 1998 r. Niższe Seminarium w Legnicy zostało przekształcone w Katolickie Liceum Ogólnokształcące z prawami państwowymi. Liceum, Gimnazjum i prowadzony internat znajdują się w pomieszczeniach dawnego Niższego Seminarium. W związku z reformą oświaty w Polsce 1 września 2017 r. w miejsce Gimnazjum utworzono ośmioletnią Szkołę Podstawową.
opr. o. Marek Hałambiec,
o. Jan Maria Szewek
